Bebeklerin kafa şekilleri çok çeişitlidir. Yenidoğan kafa şekli, doğumdan hemen sonra çok farklı yapılarda olabilirken, bu bozuk kafa şekli genellikle, bir kaç gün içinde kendiliğinden düzelebilmektedir. Birçok yenidoğanın hafif düzensiz kafaları vardır. Yenidoğan dönemindeki şekil bozuklukları sizi endişelendirmeli mi?
Bebeğin kafa şeklinin düzensiz görünmesine ne sebep olur?
Bazen bir bebeğin kafası doğum kanalından geçerken düzensiz bir şekilde katlanır. Yenidoğan dönemi sonrası ise, bebek sırt üstü yattığında başın arkasına yapılan baskı sonucu kafa şekli değişir.
Bebeğinizin başının üstünde, kafatası kemiklerinin henüz bir araya gelmediği iki yumuşak bölge fark edeceksiniz. Bıngıldak adı verilen bu noktalar, bebeğin nispeten büyük kafasının dar doğum kanalından geçmesine izin verir. Ayrıca bebeklik döneminde bebeğinizin hızla büyüyen beynine de uyum sağlarlar.
Bununla birlikte, bebeğinizin kafatası yumuşak olduğu için, başını aynı pozisyonda tutma eğilimi, doğumla ilgili orantısızlığın ortadan kalktığı zamanın çok ötesinde, düzensiz bir kafa şekline neden olabilir. Bu pozisyonel plajiyosefali olarak bilinir.
Bebeklerin kafa yapısı şekilleri nasıl değerlendirilir?
Bebeğinizin yatış pozisyonuna bağlı olarak, kafa şekilleri en iyi , kafasına yukarıdan baktığınızda fark edilebilir. Bu açıdan bakıldığında, bebeğinizin başının arkası bir tarafta diğerinden daha düz görünebilir. Düz taraftaki kulak öne doğru itilmiş görünebilir.
Düzensiz bir kafa şekli endişe nedeni midir?
Pozisyonel yamuk kafa genellikle kozmetik bir sorun olarak kabul edilir. Başın arkasındaki basınçla ilgili düz noktalar beyin hasarına neden olmaz veya bebeğin gelişimini engellemez.
Bebeğinizin kafa şekli hakkında endişelenmek için çok fazla zaman harcarsanız, yeni ebeveyn olmanın eğlencesini kaçırabileceğinizi unutmayın. Birkaç ay içinde, daha iyi baş ve boyun kontrolü, bebeğinizin basıncı kafatasına daha eşit bir şekilde dağıtmasına yardımcı olacaktır.
Bebeklerde kafa şekil bozukluğu tedavisi nasıl yapılır?
Çocuğunuzun doktoru, bebeklerde kafa yamukluğu nedenlerinden biri olan konumsal plajiyosefali tanısı koymak için fizik muayene yapacaktır. Bebeğinizi konumlandırma şeklinizdeki değişiklikler ile, kafa şekilleri bozukluğu en aza indirebilir ve düzelmesi hızlandırabilir.
Soru: Bebeklerin kafatası şekli değişir mi?
Cevap : Evet, kendiliğinden de özellikle, ilk 4 ay içinde değişebilir.
- Pozisyon vermek. Güvenli uyku için bebeğinizi sırt üstü yatırmaya devam edin, ancak bebeğinizi beşiğe koyduğunuzda başının baktığı yönü değiştirin. Ya da bir gün bebeğinizin kafasını beşiğin ayakucuna, ertesi gün beşiğin başını yakınına koyun. Bebeğinizi her beslenmede alternatif kollarla da tutabilirsiniz. Bebeğiniz uyurken eski pozisyonuna dönerse, bir dahaki sefere pozisyonunu tersi pozisyon olarak ayarlayın.
- Bebeğinizi kucağınızda daha fazla tutun. Bebeklerde kafa şekilleri, genellikle hep sırtüstü ya da yatakta vakit geçirmelerinden kaynaklanmaktadır. Bebeklerin kafa yapısı şekilleri, kafatası kemiklerinin şekillenebilir olmasından dolayı da kolayca düzelebilmektedir. Bebeğinizi uyanıkken kucağınıza almak, salıncaklar, taşıyıcılar ve bebek koltukları nedeniyle bebeğinizin kafasına gelen baskıyı hafifletmeye yardımcı olacaktır. Buda bebeklerin kafa yapısı şekilleri sorunlarının azalmasına yardımcı olacaktır.
- Karın üzeri zamanı ( Tummy Time) deneyin. Yakın gözetim altında olmak kaydı ile, bebeğinizin yanından ayrılmadan, oynamak için bebeğinizi sık sık karnının üzerine koyun.
Bebek kask tedavileri ve kafa şekli
Bebek kafa yapısı düzeltici kasklar en çok, tedavinin 4 ila 12 ay arasında başladığı, kafatasının hala şekillendirilebilir olduğu ve beynin hızla büyüdüğü zamanlarda etkilidir.
Kalıplanmış bir kaskla yapılan tedavinin, kafatası kemiklerinin birbirine kaynaştığı ve kafa büyümesinin daha yavaş olduğu 1 yaşından sonra etkili olması muhtemel değildir. Bebek kafa şekillendirici kasklar için, öncelikle bebeğin 3 boyutlu tarayıcıda, kask kafa ölçüsü alınır. Tedavi, bu kafa ölçümüne göre planlanır.
Pozisyon değiştirme ile kafa şekilleri bazı durumlarda zor düzelebilmekte
Soru: Tortikolis, kafa şekil bozukluğu yapar mı?
Cevap: Evet yapabilir, çünkü bebek kafasını özgürce harekete ettiremez, hep aynı tarafa döndürmek zorunda kalır
Bazen altta yatan bir kas sorunu – örneğin tortikolis (eğri boyun) – bebeğin başını bir tarafa eğik tutmasına neden olur. Bu durumda, fizik tedavi, etkilenen kasların gerilmesine yardımcı olmak ve bebeğin kafa pozisyonlarını daha özgürce değiştirmesine izin vermek için önemlidir.
Soru: Kraniosinostozlu çocuklarda kask tedavisinin yeri var mıdır?
Cevap: Evet, vardır. İlk 3 ayda endoskopik olarak kraniyosinostoz ameliyatı yapılırsa, ameliyat sonrası bebek kafa şekillendirici kask kullanılması gereklidir.
Nadiren, bir bebeğin kafasındaki iki veya daha fazla kemik plakası erken birleşir. Bu sertlik, beyin büyüdükçe başın diğer kısımlarını şekil dışına iter. Kraniosinostoz olarak bilinen bu durum tipik olarak bebeklik döneminde tedavi edilir. Beyne büyümesi ve gelişmesi için yeterli alan sağlamak için kaynaşmış kemiklerin cerrahi olarak ayrılması gerekir.
Bebeğinizin kafa şeklinden endişeleniyorsanız, bebeğinizin doktoru ile daha ayrıntılı görüşün.